İnsan Hakları İstişare Kurulu Toplantısı Gerçekleştirildi

• 29 Ekim 2021
• GÜNDEM

Vali Aydın Baruş, beşincisi Malatya’da gerçekleştirilen Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumu (TİHEK)  tarafından Malatya İnsan Hakları İstişare Kurulu Toplantısına katıldı.

6701 sayılı Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kanunun 22. maddesi uyarınca insan hakları sorunlarını tartışmak ve insan hakları konularında bilgi ve görüş alışverişinde bulunmak amacıyla yapılan istişare toplantısı Kongre ve Kültür Merkezi’nde düzenlendi. 

Toplantının açılış konuşmasını yapan Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumu (TİHEK)  ikinci Başkanı Alişan Tiryaki, Anayasa Mahkemesine yıllık 40 bin başvuru yapıldığını ve bunların yüzde 20'sinin TİHEK'in inceleme alanında kaldığının tespit edildiğini söyledi. Tiryaki,  TİHEK ’i tanımlarken; ”Değerli katılımcılar Türkiye insan hakları eşitlik kurumu hakkında sizleri kısaca bilgilendirmek istiyorum. Kurumumuz insan hakları ve eşitlik kurumu 2016 yılında kurulmuş bir devlet kurumudur. Kamu tüzel kişiliğe haiz durumdadır.  Cumhurbaşkanının ilişikli kıldığı bakanla birlikte hizmetlerini yürütmektedir. Bütçesi özeldir.  Bu sebeple yaptığı işlerin bir bölümünde yarı mahkeme gibi çalışan bir tarafı vardır. Kanunun 9. maddesinde görevlerimiz ayrıntısıyla sıralanmıştır. Önemli olan birkaç görev noktasında sizleri bilgilendirmek istiyorum. İnsan haklarının korunması ve geliştirilmesiyle ilgili çalışmalar yapmak, kurumumuzun önceliğidir ve vazifesidir. Ulusal önlemem mekanizması kapsamında görevler ifa etmekteyiz.  Bu şu demek uluslararası ve ulusal mevzuat gereği faaliyet alanıdır bu. İnsanların özgürlüklerinden yoksun kılındıkları en genel anlamda cezaevleri, tutukevleri, huzurevleri, emniyetin nezaretleri gibi yerlerdir. Buralarda kurumumuz düzenli ziyaretler gerçekleştirmektedir. bu ziyaretler sırasında yapılan tespitler daha sonra raporlaştırılmakta, bu raporlar ilgili mercilerle paylaşılarak mevcutta tespit edilen sıkıntının giderilmesi sağlanmaktadır. Kurumumuzun yaptığı önemli vazifelerden biri de, ihlal incelemeleridir. İhlal incelemeleri ana hatlarıyla 2 ana kısımdan oluşmaktadır. Bir tanesi genel insan haklarının ihlallerinin incelendiği durumdur. Ayrımcılık yasağı kapsamında yapılan başvurular ve resen tespit edilen alanlarda, ayrımcılıkla ilgili ihlal incelemesi yapılmaktadır. Ayrımcılıkla ilgili inceleme sonucunda eğer ihlal tespit edilirse bu kararla birlikte idari yaptırım cezası uygulanmaktadır. Burada 2 kanun içiçedir. Kurumumuzun Türkiye genelinde tanınırlığı arttıkça bu yönüyle, yani yarı mahkeme gibi çalışması yönüyle yoğunluğunun artacağını düşünmekteyiz. Çünkü 2000 yılından sonra Anayasa Mahkemesine bireysel başvuru süreci başlatılmıştır. Anayasa Mahkemesine yıllık 40 bin bu anlamda başvuru yapılmaktadır. Bu başvuruların yüzde 20’sinin Türkiye İnsan Hakları Kurumunun inceleme alanında kaldığı başvurular olduğunu tespit etmiş durumdayız.” dedi.

Toplantının amacının görüş alışverişinde bulunmak olduğunu kaydeden Tiryaki; “Kanunen 20 başlık altında belirlenmiş görevlerimiz var. Bugün yapılacak istişare toplantısı hakkında bilgi vermek istiyorum. 6701 sayılı kanunun 22’inci maddesinin 2’inci fıkrasında İllerdeki istişareler düzenlenmiştir. Bu istişarelerin amacını kanundaki tanımı ile söylüyorum. Görüş alışverişinde bulunmak, insan hakları ile ilgili sorunları tartışmak. Bu maksatla sizlerin eleştirilerine son derece önem veriyoruz. 5’incisini Malatya’da yaptığımız bu toplantıyı bir süre önce Trabzon’da gerçekleştirmiştik.” ifadelerine yer verdi.

Vali Baruş, toplantı öncesi yaptığı konuşmada “Hepimiz insan olarak değerimizi çok iyi kavramamız gerekiyor. İnsan olarak değerimizi bilmemiz lazım ki haklarımızın neler olduğunu iyi öğrenelim ve onların korunması için gerekli mücadeleyi verelim. Bizim anlayışımızda eşref-i mahlûkattır. Cenabı Allah’ın yarattığı en şerefli mahlûktur. Her hakkına riayet edilmesi gereken ve incitilmemesi gereken bir varlıktır. Bizim anlayışımızda insan hakkı olarak belki ifade edilmez ama kul hakkı diye bir kavram vardır. Sizin dışınızda başka insanlara karşı davranışınızda kul hakkına mutlaka riayet etmeniz gerekir ki, ilahı katta size sorulacak hesabı kolay verir. Bu nedenle bizim anlayışımızda sadece temel hak olarak nitelendirilen haklar değil, kalbin kırılması bile önemli bir hak olarak üzerimize yüklenen bir vazifedir. Malatya olarak insan hakları ve ayrımcılığın önlenmesi konusunda daha önce Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumu, Ceza Evimiz ve Geri Gönderme Merkezimiz ile ilgili ziyaretlerini biliyoruz. Bugünkü faaliyet topluma bu konunun aksedilmesi açısından önemli. Bu toplantıya iştirak ederek katılım sağladığınız ve bu konudaki duyarlılık gösterdiğiniz için sizlere çok çok teşekkür ediyorum. Toplantımızın başarılı ve verimli geçmesini temenni ediyor, sevgi ve hürmetlerimi sunuyorum” dedi.

Vali Aydın Baruş, Cumhuriyet Başsavcısı Muhammet Savran, İnönü Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Ahmet Kızılay, Malatya Turgut Özal Üniversitesi Rektör Yarımcısı Prof. Dr. Süleyman Serdar Karaca, Vali Yardımcısı Mustafa Şahin, Malatya Baro Başkanı Onur Demez, İlçe Kaymakamları, Kurum Müdürleri ve STK Temsilcilerinin katıldığı toplantı Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumu (TİHEK)  ikinci Başkanı Alişan Tiryaki ve kurul üyeleri katılımcıların görüş öneri ve taleplerini dinledi.